لرستان را بهشت طبیعت ایران میدانند. آب و هوای معتدل و متنوع، گونههای گیاهی و جانوری مختلف، طبیعت بکر و دست نخورده و هزاران منظره زیبای طبیعی که ممکن است در هیچ جای ایران نمونه آن را نبینید. در سرزمین اشترانکوه زیبا، جایی در نزدیکی شهر کوهدشت و در نقطه تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان، دره شیرز با تمام زیباییهایش در کنار رود سیمره خودنمایی میکند. درهای از نظر ساختار طبیعی شباهت زیادی با گرند کنیون درهای در ایالت آریزونای آمریکا دارد، اما به مراتب زیباتر، بلندتر و البته ارزشمندتر از لحاظ تاریخی.
محصور در میان صخرههایی شگفتآور
این دره عجیب و مرموز در دل زاگرس در منطقهای به نام اولادقباد پنهان شده است؛ از جایی که روستای گدارگه آغاز میشود و تا جایی که کناره رود سیمره به پایان میرسد. دره، رودخانهای را در خود نگاهداشته است که بعد از سپری کرده طول 5 کیلومتری دره شیرز به رودخانه سیمره میریزد. این دره در آغاز راه خود از روستای گدارگه، میان دیوارهای با ارتفاع نزدیک به ده متر قرار دارد و هر چه جلوتر میرود به ارتفاع آن افزوده میشود تا جایی که در منطقه پرتگاه رک و مسیرهای انتهایی دره، ارتفاع دیوارهای که شیرز را در خود محصور کرده به 150 تا 200 متر میرسد.
دره شیرز را صخرههای تند و تیز، زمخت و عجیب که حاصل فرسایش سنگ و کوه هستند، شکل دادهاند. مسیر دره را چشمهسارهای متعد کوچک و بزرگ پرآب کردهاند. از این رو، از پوشش گیاهی و جنگلی بکر و طبیعت بسیار زیبا و دلانگیز برخوردار است. سراسر مسیر درختان و بوتههای متعدد از جمله میوههای وحشی در آن رشد کردهاند. آبشاری نیز در میانه راه دیده میشود که آبشار شیرز نام دارد.
جایی خنک در چله تابستان
شیرز در دل کوههای بلند قرار دارد و عمق زیاد دره نیز مزید بر علت میشود تا هوای آن منطقه را در فصل پاییز و زمستان سرد و کوهستانی کند. در فصل بهار و تابستان اما هوا بسیار معتدل و دلچسب است و حتما با کم شدن نور آفتاب، هوای خنکی را لمس خواهید کرد که شما را مجبور به پوشیدن یک لباس گرمتر میکند.
از غارنشینان تا مناره سنگی
زیباییهای طبیعی بخشی از ارزش این دره زیبا را شکل میدهد. این جاذبه عجیب طبیعی به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیده است چرا که در این تنگه، محوطههایی باستانی وجود دارد که آثاری از دوران غارنشینی انسان را در خود جای داده است. همچنین در میان دره شیرز ستونی طبیعی قرار دارد که در طی میلیونها سال به دست باد و زلزله پدید آمده و ارتفاع این ستون از کف صخره تا بالاترین نقطه آن به ۸۰ متر و قطر آن به ۱۰ متر میرسد. این ستون به مناره سنگی شهرت دارد. از دیگر عناصر ارزشمند این دره میتوان به محوطههای غنی از دورههای سنگ موجود در آن اشاره کرد. همه این جاذبهها دست در دست هم دادهاند تا سازمان میراث فرهنگی را مجاب کند در طرح جامع گردشگری استان لرستان توجه ویژهای به این منطقه در شهرستان کوهدشت داشته باشد.
جایی برای نابودی نیست
زیباییهای وصفناپذیر این دره باعث شده است گردشگران بسیاری برای دیدن آن به منطقه سفر کنند. در میان این گردشگران ممکن است افرادی باشند که با رعایت نکردن اصول طبیعت گردی و حفاظت از آثار طبیعی و باستانی، موجبات تخریب و زیان به دره را فراهم کرده باشند. از این رو، فعالان حوزه محیط زیست و روزنامهنگاران نسبت به آسیبهایی که گردشگری ممکن است به این منطقه وارد کند، هشدارهایی دادهاند.