عبدالعزیز بلاسم با اشاره به روز جهانی پوکی استخوان در بیستم اکتبر و هفته ملی پوکی استخوان از بیستوهشتم مهر تا چهارم آبان اظهار کرد: براساس اطلاعات بنیاد بینالمللی پوکی استخوان «IOF» سالانه بیش از ۷۳ میلیون شکستگی شکننده (fragility fractures) در افراد بالای ۵۵ سال در سطح جهان رخ میدهد.
وی افزود: قدرت استخوانهای بدن ما را دو عامل اصلی تراکم و کیفیت استخوان تعیین میکند؛ پوکی استخوان یک بیماری عمومی استخوان است که با توده استخوانی پایین، تخریب زیرساخت بافت استخوانی و افزایش شکنندگی و مستعد شدن شکستگی همراه است.
رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر و غیرواگیر مرکز بهداشت غرب اهواز با اشاره به شیوع پوکی استخوان در ایران تصریح کرد: طبق مطالعه آیموس در کشور ۵۰ درصد از جمعیت بالای ۵۰ سال به بالا دچار کاهش تراکم استخوان و ۳۰ درصد دچار پوکی استخوان بودهاند، اما ۸۸.۴ درصد از بیماران دچار پوکی استخوان از بیماری خود خبر نداشتند و ۹۳ درصد از بیماران درمان لازم را دریافت نمیکردند؛ تنها ۴۸ درصد از بیماران تحت درمان به آن پایبند بودند.
بلاسم ادامه داد: بعد از بروز اولین شکستگی، خطر بروز شکستگی بعدی در هر دو جنس به اندازه دو تا سه برابر افزایش پیدا میکند، از هر دو زن بالای ۵۰ سال یک نفر و از هر چهار مرد بالای ۵۰ سال یک نفر شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه میکنند؛ در زنان پوکی استخوان بیشتر از بیماریهای سرطان سینه، سکته قلبی، دیابت و سایر بیمارهای دیگر دلیل بستری در بیمارستان است.
وی عنوان کرد: شکستگیهای استئوپروتیک باعث افزایش ۳۰ درصدی مرگ در سال اول بعد از وقوع شکستگی است و افزایش خطر مرگ و میر تا پنج سال بعد از شکستگی وجود خواهد داشت، به دنبال شکستگی لگن ۴۰ درصد افراد هرگز قادر نخواهند بود بدون کمک راه بروند و حدود ۸۰ درصد افراد نمیتوانند فعالیتهای اولیه خود از جمله خرید روزانه را به طور مستقل انجام دهند.
رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر و غیر واگیر مرکز بهداشت غرب اهواز تصریح کرد: هزینههای بالایی که پوکی استخوان به جامعه و افراد تحمیل میکند باعث ایجاد چالش برای سلامت عمومی میشود.
بلاسم با بیان اینکه شکستگی مهمترین عارضه پوکی استخوان در سنین بالا است، خاطرنشان کرد: شکستگی ناشی از پوکی استخوان با صدمات ناچیز از جمله افتادن از حالت ایستاده نیز رخ میدهد و شکستگی مهرهای میتواند بدون افتادن یا آسیب خاص حتی طی فعالیتهای معمول روزانه رخ دهد؛ بنابراین عطسه سرفه بستن بند کفش و شکستگیهای مرتبط با پوکی استخوان منجر به درد، ناتوانی و کاهش کیفیت زندگی میشود و شکستگی لگن از جدیترین عواقب پوکی استخوان است که در موارد زیادی منجر به از دست رفتن استقلال فرد و سالهای مفید زندگی خواهد شد.
وی ادامه داد: انجام معاینه بالینی و گرفتن شرح حال و ارزیابی عوامل خطر ابتلاء به پوکی استخوان در تمام افراد بالای ۵٠ سال توصیه میشود و همه زنان بالای ۶۵ سال و مردان بالای ۷۰ سال حتی بدون داشتن عوامل خطر باید آزمایش تراکم استخوان را انجام دهند.
رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر و غیر واگیر مرکز بهداشت غرب اهواز تاکید کرد: برای تشخیص پوکی استخوان افراد بالای ۵۰ سال باید برای اطمینان از سلامت استخوان خود به پزشک مراجعه کنند که پزشک برای ارزیابی ابتدا عوامل خطر پوکی استخوان را ارزیابی میکند و با استفاده از آنها خطر شکستگی را تخمین میزند و در صورت نیاز ممکن است سنجش تراکم استخوان هم انجام شود.
بلاسم پیشگیری و درمان استئوپروز را شامل توصیههای برای کاهش عوامل خطر و اصلاح سبک زندگی و نیز درمان دارویی عنوان کرد و افزود: مصرف کافی لبنیات کم چرب، پروتئین و ویتامین D، فعالیت فیزیکی منظم، استفاده از نور خورشید، تقویت قدرت عضلات، عدم مصرف دخانیات و الکل از مهمترین توصیههای در این خصوص هستند. بیماران طبق نظر پزشک حداقل سه سال باید درمان دارویی را ادامه دهند.
رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر و غیر واگیر مرکز بهداشت غرب اهواز تاکید کرد: بسیاری از عواملی که منجر به بروز پوکی استخوان میشوند قابل اصلاح هستند و میتوان با اصلاح سبک زندگی از بروز پوکی استخوان پیشگیری کرد یا در صورت ابتلاء عوارض آن از جمله شکستگی را کنترل کرد؛ تغییرات شیوه زندگی میتواند یکپارچگی و تعادل اسکلتی عضلانی را بهبود بخشد.
بلاسم گفت: اقداماتی از جمله داشتن تغذیه مناسب و انجام مداوم ورزش به حفظ قدرت استخوانی و جلوگیری از شکستگیهای آینده میانجامد و در صورت تجویز پزشک مصرف مکملهای کلسیم و ویتامین D میتواند به بهبود وضعیت استخوانها کمک کند، همچنین برای کاهش خطر ابتلاء به پوکی استخوان و از بین بردن خطرات بالقوه مواجهه با شکستگی لازم است.
وی با تاکید بر خودداری از مصرف سیگار و الکل اجتناب تصریح کرد: این سبک زندگی سالم نه تنها در افراد مبتلا به کاهش توده استخوانی و بیماران مبتلا به پوکی استخوان، بلکه برای همه مهم است.
رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر و غیرواگیر مرکز بهداشت غرب اهواز گفت: حداکثر توده استخوانی تا سنین ۲۵ تا ۳۰ سالگی به وجود میآید و تغذیه سالم از جمله مصرف ویتامین D، کلسیم، پروتئین میوه سبزی حبوبات و مصرف کم فستفود، نوشابه و غذاهای فرآوری شده، فعالیت فیزیکی و ورزش بیشتر، مصرف نکردن دخانیات والکل، ژنتیک و هورمونهای جنسی در افزایش این بانک استخوانی دخیل است.